جاذبه هاي منطقه کليبر آنهايي که زياد سفر کرده اند مي دانند که زيباييهاي ارسباران بخصوص منطقه کليبر کم نظير و بسيار جالب و در ماه هاي ارديبهشت ،خرداد و تير ماه طبيعت زيبايي و توانايي خود را به نمايش مي گذارد . مراتع و کوهها و باغ ها و کنار رودخانه ها سراسر پر از رنگانگ مي گردد . همه جا سر سبز و پر تلاوت مي شود در اين منطقه (کليبر) هر يک از فصول سال زيبايي خيره کننده اي دارد . سياح غرب به نام ابن حوقل در سال 367 هجري از منطقه کليبر ديدن کرده و مي نويسد : سياه کويه (قره داغ ) کوهي بس بزرگ است و مردم آنجا به سيصد زبان تکلم دارند . در سراسر آن باغ ها و گلها و آبراهه ها و نيز فلاحان ديده مي شوند ، سرزمين پر برکت و حاصلخيز است چنانکه ميوه هاي آن هدر رود و خوردن آن رايگان است . در اين ناحيه هميشه ابر است و آفتاب کمتر مي تابد . مقدسي سياح ديگر چنين مي نويسد : چون اين سرزمين (منطقه کليبر) بزرگ و زيبا و پربرکت بود و انگور بود داراي نرخهاي ارزان ، درختان در هم کشيده ، نهرهاي روان ، کوههاي پر عسل ، دشتهاي آبادان ، دمن هاي پر از گوسفند مي بود و من برايش نامي نيافته و آنرا رحاب ناميدم اصحاب راس در آنجا بود . اصحاب الراس که در قرآن کريم از آن 2 بار نام برده شده است . ابودلف درباره اين منطقه چنين مي نويسد : در اين مکان آبها ي معدني وجود دارد که براي معالجه ي جرب مفيد است و د ربدين مکاني به مساحت سه جريب ديدم که مي گويند اين محل اقامتگاه مردان موقف الرجل مي باشد . و هر کس در آنجا بايستد و ا زخدا چيزي بخواهد دعايش مستجاب مي شود . در بذين انتظار ظهور مهدي را دارند و در پايين شهر رودخانه بزرگي جاري است و چنانچه بيمار مبتلا به تبهاي کهنه در آنجا شستشو دهد شفا يابد . در اين ناحيه انار عجيبي بار مي آيد و من مانند آن را در هيچ شهري نديده ام . انجير بذيننيز عجيب است . کشمش را در انجا در تنور خشک مي کنند زيرا به واسطه فراواني مه آفتاب ندارد و آسمان آنجا صاف نمي شود .  از اين توصيف هاي سياحان گذشته چنين بر مي آيد که شهرستان کليبر از جمله معدود مکانها و مناطق روي کره زمين مي باشد که زيباييهاي سحرانگيزي دارد و ما را از ياد به ياد خدا و نعمتهاي او بر مي اندازد .   آثار باستاني شهرستان کليبر        مهمترين اثر بجا مانده از تمدن هاي گذشته قلعه کوهستاني بسيار بزرگ و عظيمي است بر بالاي کوههاي محجور که کوهي بس صعب العبور است و ارتفاع آن از سطح دريا 3000 متر مي باشد و اين قلعه با اسامي مختلفي چون قلعه بذ ، قلعه مهجور ، قيز قالاسي ، کلي بر و قلعه بابک که به خاطر استقاده جاويدان و بابک ( رهبراه نهضت خرمدين ) از آن امروزه بيشتر به قلعه بابک معروفيت دارد . از اين قلعه در طول تاريخ پادشاهان و عياران زيادي استفاده کرده اند . موقعيت قلعه بابک طوري است که دسترسي بدان غير ممکن بوده و از دو راه مي توان به آن صعود کرد . از اين قلعه مادها ، هخامنشيان _ ساسانيان و حکومت هاي ديگر استفاده کره اند . اين قلعه در 5 کيلومتري جنوب غربي کليبر قرار دارد . قلعه بابک داراي 2 دروازه مي باشد . دروازه شمالي و دروازه غربي که اصلي ترين و پر ترددترين دروازه شمالي است که درست روبروي دالان ورودي که يک نفر بسختي مي تواند از آنجا بگذرد قرار دارد ، و دروازه غربي به عنوان دروازه فرعي محسوب مي شود و از رونق چنداني برخوردار نبود در کل از آثار پي به ماهيت خالقش مي بريم يعني صلابت قلعه و موقعيت آن گواه بر دفاع از وطن خود مي باشد که در متون تاريخي غير از جاويدان و بابک ديگر نام نيامده است .  خلاصه که گويند از آشيانه عقاب ، عقاب پر مي گشايد .   قلعه پيغام       اين قلعه در 10 کيلومتري جنوب کليبر در نزديکي روستاي پيغام بر بالاي کوهي که از سه طرف آن پرتگاه است و رود بزرگ کليبر از پاي اين کوه مي گذرد قرار گرفته است . از ساختمانهاي قلعه و ديوار آن آثار کمي باقي مانده است و حفاران و دزدان آثار باستاني همه چيز را تخريب کرده اند . مصالح بکار رفته در برج باروها و سيستم نگهداري آي و آب انبار مشابه قلعه بابک و قلعه آوارسين مي باشد . باستان شناسان تاريخ اين قلعه را به دوران قبل از اسلام و اشکانيان نسبت داده اند . اين قلعه بر تمامي راههاي ورودي و خروجي شهر تسلط داشته و تنها راه قديم و جديد از کنار آن مي گذرد . همانطور که از اسم اين قلعه بر مي آيد وظيفه آن نگهباني در درب ورودي شهر بزرگ و باستاني بر BAR   يا کليبر کنوني بوده است .    قلعه کردشت      روستاي کردشت در ساحل رود ارس و داخل دره ارس قرار دارد و در سمت شمال آن کوههاي سنگي و صخره اي ارمنستان قرار گرفته است . حصار و قلعه کردشت در دامنه کوه و از خشت و گل ساخته شده است . اين قلعه را نمي توان با ساير قلعه ها مقايسه کرد زيرا بر خلاف ساير قلعه ها بر بلندي کوه هاي بلند جاي نگرفته است . از اين حصار و روستاي کردشت عباس ميرزا در زمان جنگ هاي ايران و روس استفاده زيادي کرده و مدت مديدي در همين محل پناه گرفته است .     حمام کردشت      در روستاي کوچک کردشت حمام بزرگي مشابه حمام يک شمع اصفهان با همان سبک و سياق ساخته شده است . شکي نيست که معماران و مهندسين هر دو حمام يکي بوده و گرم کردن به يک شيوه بوده است . ساختمان ، زيرزمين و فقط نور گيرها بالاي زمين بوده است . حمام اطاقهاي متعدد و بزرگي داشته و بنظر مي رسد که در زمان استهمام به چند صد نفر کافي بوده است . سنگ ستونها و سر دربها با مهارت تراشيده شده و همه جا گچ بري و تذهيب شده است . گچ بري ديوارها و سقفها بسيار زيبا و ديدني است . تيان ( ديگ بزرگ گرم کردن آب ) هنوز پا بر جاست و در زير يا کنار آن محل مخصوص نگهداري و سوزاندن هيزم يا زغال ديده نمي شود . مي توان گفت که اين حمام مثل ساير حمامهاي شاه عباس و شيخ بهايي با يک شيوه آب را گرم مي کردند و شايد از انرژي خورشيدي استفاده مي کردند . راه ورودي حمام از پشت بام و 11 پله تا هشتي اول همچنان برقرار است . هشتي 130 متر مربع است و محل استهمام يک هشت ظلعي که هر ظلع آن 4 متر و ارتفاع آن 8 متر است تشکيل شده است .   قصر يا کانتور وينه   روستي وينه مرکز دهستان منجوان از بخش خداآفرين است که طبيعت بسيار زيبا و خاطره انگيز دارد . روستاي وينه تا 10 سال پيش هنوز ارمني نشين بوده است . در ورودي ده بر بلندي کوهي که به رود ارس و قسمت قره باغ و راه اصلي کنار ارس تسلط دارد خرابه هاي قلعه وينه به چشم مي خورد . قصر باشکوه کانتور متعلق به ارمني ثروتمندي به نام طومانيانس بوده (دوران قاجاريه ) که محل نگهداري غلات و احشام و همچنين محل زندگي در اطاقهاي متعدد به چشم مي خورد . قصر کانتور در دو طبقه و از سنگهاي تراشيده شده به شکل مربع ساخته شده است . تاريخ ساخت يا تعمير آن در سر درب ورودي سال 1907 ميلادي را نشان مي دهد . ساختمان اين بنا شباهت زيادي به کليساي سنت استپانوس در جلفا دارد و بي شک قسمتي از ساختمان به عنوان کليسا کاربری داشته است .   بقعه شيخ شعيب – دوزال      اين بقعه در داخل روستاي دوزال بر بالاي تپه اي واقع شده است . روستاي دوزال در جنوب ارس قرار گرفته است . سبک معماري قدمت آن را به قرن هفتم منسوب     مي کند . اين بقعه زيارتگاه عده زيادي از مردم منطقه است و بقعه شیخ شعيب به صورت برفي هشت ضلعي و از آجر به ارتفاع 8 متر ساخته شده که در داخل بقعه چند قبر وجود دارد .   پل هاي خدا آفرين (حسرت کورپوسي)      يکي از آثار قديمي و مهم شهرستان کليبر پل هاي قديمي و تاريخي خداآفرين مي باشد . در نزديکي روستاي خمارلو دو پل قديمي به چشم مي خورد که يکي خراب شده ولي ديگري تعمير شده است و هنوز هم براي پياده قابل استفاده است . طول پل سالم 160متر است که 120 متر متعلق به ايران و 40 متر متعلق به جمهوري آذربايجان است . محل پل ها تنگ ترين معابر رود ارس مي باشد که بستر سنگي دارد ولي ساير جاهاي محل عبور رود آهکي و نرم است که در آن زمان براي ساختن پل توانايي و امکانات نداشتند . عده اي ، از پل به نام پل کيخسرو – عده اي عده اي به نام پل کوروش و يا سيروس خوانده اند . در کتاب هاي تاريخي آمده است که اعراب نيز براي فتح قفقاز از پل ها استفاده کرده اند . همچنين پادشاهان امراي زيادي در طول تاريخ آن را تعمير کرده و ازآن استفاده کرده اند که از جمله آ ن پادشاهان : الجایتو سلطان - شاه خدابنده – آقا محمدخان قاجار – جلال الدين ملکشاه و ...   مسجد جامع کليبر    مسجد جامع کليبر در مرکز شهر قرار دارد . طول بنا 50 متر عرض آن 30 متر مي باشد مسجد داراي گنبدي بزرگ است که در گذشته مناره اي به ارتفاع 45 متر و قطر 17 متر داشته که تا سال  1330 شمسي پابرجا بوده . اين مناره به علت بمباران روس ها در شهريور 1320 آسيب ديده و در سال 1330 فرو ريخته است .در وسط اين مسجد درخت داغداغان تنومندي رشد کرده و سر از وسط مسجد بيرون برآورده بود که در سال 1340 شمسي توسط امناء مسجد معدوم شده است .   قصر آئينه لو   از ذيگر جاذبه هاي تاريخي و مهم و جذاب شهرستان قصر آئينه لو مي باشد . اين قصر در ته يکي از دره ها در روستاي آئينه لو قرار دارد اين قصر به ثروتمند معروف ارمني دوران قاجاريه (طومانياس) بوده است .از ساختمان با عظمت آن امروزه چيزهاي زيادي باقي نمانده است . بناي نيمه سالم و باقي مانده اين عمارت که در جهت شمال جنوب ساخته شده است در حدود 12*20 متر مي باشد که قسمت جنوبي آن از در اصلي تا جنوب 5/6 متر مي باشد اين ساختمان 3 طبقه يعني (قسمت جنوبي) سه طبقه ولي بقيه ساختمان ها 2 طبقه مي باشد . نامگذاري اين قصر به نام آئينه لوبه خاطر سقف فلزي و درخشندگي بيش از حد آن بوده و چون مردم براي اولين بار شاهد اين چنين سقفي مي شدند آن را آئينه لو ناميدند .   برج خان باغي   اين ساختمان هشت ضلعي در نزديکي روستاي خان باغي و در کنار جاده کليبر به ساحل ارس قرار گرفته است و تا سال 1368 پابرجا بوده . ولي متاسفانه دزدان آثار باستاني اين برج را به کلي معدوم کرده اند . بناي برج به قرن هفتم يا هشتم منسوب مي گردد . ارتفاع برج 8 متر و عرض هر ضلع آن 7/1 متر بوده است . برج مشابهي در داخل شهر کليبر در بالاي کوه فرخي و برج مشابه ديگري در روستاي دوزال و همچنين برج مشابهي در قشلاق قارلوجه پابرجا مانده است .   ديدنيهاي ديگر منطقه کليبر       1. برج سفيد (آق بوش) : که در کنار منبع آب در شهر کليبر قرار دارد که متعلق به دوران زرتشت بوده است . 2. برج روستاي آس : که يک برج سنگي شش ظلعي و دو طبقه دارد . 3. امامزاده کليبر : دراخل شهر کليبر در سال 1290 هجري شمسي احداث گرديده است . 4. حمام کليبر : روبروي مسجد جامع کليبر و زير زمين احداث شدهاست و تنها نور گير ها که حالت گنبدي شکل دارند در روي زمين ديده مي شود که شبيه حمام اصفهان بوده و تا سال 1352 استفاده مي شده است . 5. دژ خانلار خان : يک دژ مستحکم در بالاي شهر کليبر بوده که مرکز حکومتي کليبر در گذشته بوده است . که قسمت عظيم آن تخريب شده است . 6. زيارتگاه هاي کليبر : مقبره شيخ الظنون زاويه درروستاي زاويه که يکي از عرفا بوده است . زيارتگاه علم لي بابا در دامنه گوه ديورو – پير گدوک – پير بديل که هر دو در بالا شهر بودهاند . قره ملک – بقعه شاه قاسم که در نزديکي روستاي عبدالرزاق قرار دارد . بقعه شيخ عبداله انصاري در داخل شهر بالاتر از مسجد امام زاده قرار دارد . 7. تپه نادري : در ساحل رود ارس بين روستاي اصلاندوز و جعفر قلي اوشاقي که محل تاج گذاري نادر شاه مي باشد . 8. قلعه هاي ديگر مثل : قلعه فرخي در داخل شهر بالاي کوه فرخي – قلعه آغويه در کنار روستاي آغويه بر بالاي کوه – قلعه آوارسين – قلعه کندي در روستاي قلعه کندي 9. روستاي تاريخي اوشتبين 10. گذرگاه شاخه فرعي جاده ابريشم از روستاي کيارق در 2 کيلومتري کليبر . 11. کاروانسراي شاه عباسي در 5 کيلومتري جاده کليبر – جانانلو    جاذبه هاي طبيعي شهرستان کليبر   قلعه دره سي : قلعه دره سي در 3 کيلومتري جنوب غرب شهرستان در جوار سپهر حماس قلعه بابک قرار دارد . در اين مکان علاوه بر سر سبزي و خرمي آبشار هاي بلند از آب چشمه هاي کوهستانهاي بذ وجود دارد که همه کس را بيشتر شيفته خود مي سازد . روح نوازي انواع پرندگان کوچک و بزرگ در دل جنگل در شب و روز نوازشگر گوش گردشگران عزيز مي باشد . اين تفرجگاه محل زندگاني پرندگاني مانند کبک و پرندگان شکاري مانند شاهين و همين طور پرندگان خوش الحال مي باشد که هر ساله پذيراي هزاران هزار ميهمان داخلي و خارجي با طبيعت خود مي باشد . و همچنين جشني که بهعنوان روز انس با طبيعت و تجليل رشادتهاي دلاور آذربايجان به هدايت ارشاد اسلامي و برقراري نظم توسط نيروي انتظامي دراين مکان مي باشد . به طور کلي با توجه به کمک مسئولين بخصوص شهرداري و فرمانداري و شوراي اسلامي شهر کليبر امکاناتي از جمله هتل – اتاقکهاي پيش ساخته – چادر – سرويس بهداشتي – آب و برق و تلفن ايجاد شده است تا گردشگران عزيز بتوانند نيازهاي اساسي خود را بر طرف کنند .    پارک جنگلي مکيدي   روي هم رفته هر چه از شرق شهرستان کليبر به غرب يا شمال نزديک شويم به انبوهي جنگل افزوده و نواحي استپي جنگل کاسته مس شود . يکي ديگر از جاهاي با صفا و دل انگيز به دليل وجود چشمه سارهاي فراوان و آب و هواي خوش پذيراي گردشگران مي باشد پارک جنگلي و طبيعي مکيدي است . اين تفرجگاه درست در پشت کوهستانهاي جاويدان قرار دارد راهي که بدانجا منتهي مي گردد از راه آسفالته قلعه بابک که بعد از گذر از روستاي شجاع آباد ، هجراندوست ، و آغويه و علي آباد به اين مکان مي رسد . اين مکان با داشتن چمن زار هاي معطر در دل جنگل جاي دنج و آرامي براي آرامش و استراحت عاشقان طبيعت فراهم ساخته است . وجود ميوه هاي گوناگون همچون گردو ، فندق ، تمشک و ذغال اخته و همچنين زمزمه پرندگان طبيعت همران با نسيم محلي چشم و دل هر رهگذر را نوازش مي کند. گسترده اين پارک از قلعه درسي آغاز ميشود و تا جنگلهاي آينالو در کنار ارس ادامه ميابد در ارتفاعات اين تفرجگاه  انواع گونه هاي گياهي که مثل اينکه کلکسيوني از گياهان دارويي و صنعتي ميباشد مانند: آويشن – کهليک اوتي – شيرين بيان –بومادران و ... که براي بيماري مختلف مانند سرماخوردگي – سينوزيت و ...  مفيد ميباشد باعث شده است  که به جاذبه هاي اين پارک افزوده و براي جمع آوري گياهان مردم بيشتر  مجذوب و شيفته ي اين پارک گردند.   آبهاي گرم شهرستان کليبر   تمام آبهاي زيرزميني اعم از آب گرم و سرد روزنه اي از قشر زمين را براي روانه شدن در روي سطح زمين به خود اختصاص داده اند که مخلوطي از مواد معدني و املاح زيرزميني است که براي درمان بيماريهاي روماتيسم – گرفتگی عضله و جلدي بسيار مناسب است. درمان با آب موضوع تازه و جديد نيست و از گذشته ي دور وجود داشته . شهرستان کليبر هم از اين موهبت الهي بي بهره نبوده و تعدادي از آب گرمهاي در اين منطقه وجود دارد. در نزديکي آبش احمد يکي از بخشهاي شهرستان کليبر در ميان کوهسارها آبگرمي به نام متعلق و يئل سويي وجود دارد که درجه حرارت آن در چشمه خودجوش 80 درجه سانتيگراد ميباشد. که آب آن با لوله هايي به حمام زنانه و مردانه که سواي هم هستند منتقل ميشود. در اين حمام ها استخرها و دوشهاي و وانهايي گذاشته اند که هر ساله هزاران توريست را براي گردش و درمان  بيماريهاي مختلف به خود جلب ميکند. از ديگر استعدادهاي بالقوه شهرستان وجود آب معدني بالاسه که در روستاي بالاسنگ قرار دارد ميباشد که از لاي سنگهاي قرمز و به رنگ مس ميجوشد که براي  انداختن سنگ کليه و سنگ مثانه به کار ميرود اگر بتواني  يک هفته از آب آن بخوري فورا سنگ را مي اندازد.   آبهای سطحی و زيرزمينی، رودخانه‌ها، درياچه‌،‌ مرداب، تالاب، كانال ‌آب   به طور كلی منطقه از لحاظ منابع آب بسيار غنی می باشد كه يكی از علل آن كوهستانی بودن منطقه است كه هنگام گذار توده هواهايی كه از مديترانه در بستر بادهای غربی و سيبری می گذرند و دارای رطوبت كافی هستند. هنگام رسيدن به نقاط مرتفع و فراهم شدن شرايط بارندگی به صورت برف و باران رطوبت خود را از دست داده و منطقه كليبر و به طور كلی استان آذربايجان شرقی را از منابع آب غنی می سازند.رودخانه‌ها: پیغام، ایلگنه چای، قورو چای، قره سو، مرز رود، سامبوران چايی، زنگول، عليرضا چای، اهرچای، اسگنه چای. ايلقنا، مردانقم چايی و بلاخره كليبر چايی و ... . در اينجا به توضيحي در خصوص برخي از اين رودخانه ها مي پردازيم:کلیبر چایی، از کوههای هشتادسر، کوههای پیغام، کوههای شیور سرچشمه گرفته که در نهایت در کلیبر به یکدیگر می پیوندند. رودخانه سیلن (سيلن چایی) واقع در دهستان گرمادوز، از ارتفاعات مشرف به آباديهای ميدانلار و گلی پايين سرچشمه می گيرد و رو به شمال جريان می يابد. اين رود پس از پيوستن به رودهاي محلی، در نزديكی آبادی لاريجان بالا به رودخانه ارس می ريزد. طول اين رودخانه تا رود ارس در حدود 45 كيلومتر است. رودخانه دوزال (دوزال چایی) از شمال ايری داغ (كوه بزرگ)، جلاداغ و آغ داغ به ارتفاع 2800 متر كه دامنه های جنوبی آن مشرف به جلگه تبريز است، در دهستان ديزمار غربی، سرچشمه می گيرد و در قسمت بالا «ايری چای» خوانده می شود. اين رود پس از عبور از روستای ايری، از  مجرايی سنگی می گذرد و از سواحل چپ و راست خود در حدود 16 رودخانه كوچك و بزرگ را به خود جذب می كند و از سمت راست روستای دوزال به رود ارس  می پيوندد. رودخانه القنا (القنا چای) در دهستان حسن آباد (حسنو) شهرستان كليبر، از ارتفاعات قرخلار، بالای آبادی های پارالوجه و آرناليق، سرچشمه گرفته و رو به شمال جريان دارد و در مسيرش رودخانه های كوچكی نيز به آن می ريزند. این رودخانه در 5/1 كيلومتری آبادی آلاجوجه در منطقه اشتوبين در نوار مرزی به رود ارس می پيوندد.

نوشابه کولا (280) 300 سی سی

72,000 ریال

قلعه بابک

قلعه بذ
کشور	ایران
استان	آذربایجان شرقی
شهرستان	کلیبر
بخش	مرکزی
نام(های) دیگر	قلعه جمهور

بذ یا بذین (شاید نام ۲ مکان باشد) به ناحیه کوهستانی (کورَ) در آذربایجان گفته می‌شود که محل قلعه و پایگاه بابک خرمدین در طی شورش علیه خلافت عباسی (۸۱۶ تا ۸۳۷ میلادی) بوده است.این قلعه اقامتگاه و مرکز فرماندهی بابک خرمدین در طی شورش علیه خلافت عباسی بوده است.

در نوشتار مورخین اسلامی

ابن‌خردادبه، بذ را رستاقی در آذربایجان نوشته و شهر بذ را «مدینة بابک» نامیده است . طبری، بذ را قریه و شهری در حدود اردبیل نوشته است . مطهربن طاهر مقدسی آن را شهری با دیوارهای استوار خوانده است . ابن ندیم از آنجا به عنوان سرزمینی کوهستانی یاد کرده است . یاقوت آن را کوره‌ای میان آذربایجان و اران نوشته است. مسعودی، بذ را به صیغة تثنیه، بذین نامیده که در کنار رود ارس واقع بوده است. وی در جایی بذین را ناحیه و کوهی در آذربایجان دانسته، در جای دیگر آن را در آذربایجان و اران نوشته است. ابن عبدالمنعم نیز کوه بذین را در اران دانسته استابودُلَف و یاقوت ذکر کرده اند که آب و هوای قلعه بذ ابری و مه‌آلود است

بذین

نمایی از قلعه بابک

عنوان بذین موجب بروز این اندیشه شد که گویا دو بذ، یکی در جنوب و دیگری در شمال رود ارس وجود داشته است. برخی از محققان بذین را در آذربایجان، اران و بیلقان پنداشته‌اند، حال آنکه بیشتر محققان، بذ را جایی در سرزمین اردبیل دانسته‌اند.یعقوبی می‌نویسد که ابوجعفر (منصور خلیفة عباسی)، یزید بن حاتم مهلبی را والی آذربایجان قرار داد و یزید، یمنیها را از بصره به آنجا گسیل داشت و روادبن مثنی ازدی را در تبریز تا بذ فرود آورد . اما از نوشتة دینوری به سهولت می‌توان دریافت که بذ در جنوب رود ارس واقع بوده است. وی می‌نویسد که بابک در بذ به مقابلة افشین شتافت، ولی چون دید لشکریان افشین او را از هر سو احاطه کرده و راه‌ها را بر او بسته‌اند، از رود ارس گذشت و به جانب ارمنستان رفت. مینورسکی بذین را ناحیه‌ای در آذربایجان نامیده که در جنوب رود ارس نهاده شده است. وی ارس را رودی دانسته که از میان بذین در آذربایجان و کوه ابوموسی درخاک اران می‌گذرد

جغرافیا

نمایی از قلعه بابک

این منطقه بین آذربایجان و اران، نزدیک به رود ارس قرار دارد.سعید نفیسی نه تنها ناحیه، بلکه شهر و کوهستان بذ یا بذین را در مشرق دشت مغان نزدیک ناحیه طالش کنونی و در مجاورت کرانه غربی دریای مازندران نوشته است. این شهر در ۲۱ فرسنگی اردبیل بر بلندی کوهی واقع بود که بقایای دژ بذ یا قلعة جمهور ( به احتمال مأخوذ از کوه‌های جمهور) در آنجا قرار داشته است. کسروی محل شهر بذ را در جنوب رود ارس در قراچه داغ کنونی و شمال شهر اهر، اندکی مایل به شرق دانسته است. این نظر بعدها مورد تأیید باستان‌شناسان قرار گرفت و معلوم شد که قلعه جمهور در ۵۰ کیلومتری شمال شهرستان اهر و در ارتفاعات غربی شاخه‌ای از رود بزرگ قره‌سو در ۳ کیلومتری جنوب غربی کلیبر واقع است. بنای قلعه جمهور یا دژ بذ شامل قلعه و قصر، بر فراز قله‌ای به ارتفاع بیش از ۲۳۰۰ تا ۲۶۰۰ متر است که اطراف آن را دره‌هایی به عمق ۴۰۰ تا ۶۰۰ متر فرا گرفته است. تنها از یک راه تنگ و دشوار می‌توان به این قلعه راه یافت

راه دسترسی به قلعه از سه طرف می باشد:.

1– مسیر قلعه دره‌سی که در جنوب قلعه واقع شده است و صعب العبور می‌باشد.

2– مسیر هتل بابک که کمی بالاتر از روستای شجاع‌آباد است.

3– مسیر ییلاق که ۱/۵ کیلومتر از مسیر را می‌توان با اتومبیل طی کرد که نسبت به دو مسیر قبلی بهتر است.

مشخصات ظاهری قلعه

Babak Fort - قلعه بابک

قبل از این که به دروازه قلعه برسیم از معبری عبور می کنیم، این معبر به صورت دالانی است و فقط گنجایش عبور برای یک نفر را دارد و دو نفر به سختی از آن می توانند بگذرند. معبر در فاصله دویست متری دروازه قلعه و مقابل آن واقع است. ورود هر تازه وارد سپاهی و غیره، کوهبانیه‌ها راکه در دو برج طرفین دروازه موضع داشته‌اند متوجه می‌کرده است. جایگاه کوهبانیه‌ها در بلندی واقع است و بنابر این به هر چیز و هر کس تسلط کامل داشته‌اند. این برج‌ها یکی مخروطی و دیگری مدور واستوانه‌ای از سنگ‌های تراشیده با ملاط ساروج استوار ساخته شده‌اند. باروها که از نوعی سنگ خارا ساخته شده تمام درزهای کوهستان را بسته است. برای نفوذ به داخل بنا بایستی حتما از دروازه گذشت و از کوهستان راهی برای ورود وجود ندارد. نزدیک شدن وسایل قلعه کوب، منجنیق و آتش افکن به این قلعه تقریبا ناممکن بود.

بنای دژ که دو طبقه و سه طبقه است که پس از ورودی قرار گرفته است و پس از آن تالار اصلی وجود دارد که اطراف آن را هفت اطاق فرا گرفته است، اطاق‌هایی که به تالار مرکزی راه دارند. در قسمت شرقی دژ تاسیسات دیگری مرکب از اطاق‌ها و آب انبارها ساخته شده است. سقف آب انبارها با طاق جناغی و گهواره‌ای استوار شده‌اند. محوطه داخلی آن‌ها نیز به وسیله نوعی ساروج غیر قابل نفوذ گردیده و به هنگام زمستان از برف و باران پر شده و در تابستان و هنگام مضایق و محاصره‌ها از آب آن‌ها استفاده می‌شد. در سمت شمال غربی دژ پلکان‌هایی سرتاسری وجود داشته که اکنون ویران شده و قسمت‌هایی از آن بیرون خاک است و تنها راه صعود به بخش‌های مرتفع‌تر بناست.

تاریخچه

از جغرافیای تاریخی بذ، در دوره پیش از اسلام، اطلاع چندانی در دست نیست، ظاهراً در دوره هخامنشیان کادوسی‌ها، از اقوام ساکن کرانه‌های جنوب غربی دریای خزر، در آنجا زندگی می‌کرده‌اند و جنگ‌هایی نیز با هخامنشیان داشته‌اند. کسروی می گوید که کادوسی‌ها همان قوم طالش‌اند. از آن به بعد، تا قرن هشتم، از بذ اطلاعی در دست نیست . در این قرن، حمدالله مستوفی درباره اهالی کلیبر، که نزدیک بذ بوده‌اند، می‌نویسد: «مردمش از ترک و طالش ممزوج‌اند». در اوایل دوره اسلامی ، بذ به منطقه‌ای گفته می‌شد که در قسمتی از قره‌باغ ـ یا درست تر قره جه داغ ـ آذربایجان قرار داشت و از شمال به رود ارس، از مشرق به قسمت سفلای رود قره سو و دشت مغان و از جنوب به ناحیة اهر ( در دوره اسلامی به اهر، مَیْمَذ می گفتند و مرکز آن نیز اهر بود)، و از مغرب به رود کلیبر محدود می شد. بذ از لحاظ جغرافیایی تقریباً منطقه‌ای بسته بود. امروزه، رودهای قره سو و سَلین چای و کلیبر و ارس آن را از شمال و مشرق و مغرب مسدود می کنند و از جنوب نیز کوه‌های شِیوَر آن را دربرگرفته است. رسیدن به منطقه هشتادسر تنها از دره رودهای اهر و قوری چای و کجرود امکان دارد. راه عمده این منطقه ییلاقی، که محل دامداری است، به دشت مغان (منطقة قشلاقی )، تنها از شیارهای گرانکوه هشته سر و از کنار مسیر رودهایی است که از مشرق آن به رود قره سو می ریزد. بذ از شمال و شمال غربی به رود ارس ، و از کرانه های جنگلی رودهای سلین چای و کلیبر به مناطق غربی راه داشت . امروز نیز این منطقه با جاده‌ای که از کناره‌های رود سلین چای می‌گذرد، به کرانه‌های جنوبی رود ارس می پیوندد. از مآخذ تاریخی چنین برمی آید که قلمرو سیاسی بابک بارها گسترده‌تر از جغرافیای تاریخی بذ بوده است و بذ بیشتر به دره‌های شمالی گرانکوه هشته سر و قلعه های آن ، بویژه به باروها و دهکده‌های واقع در آن ، گفته می‌شد.

این قلعه در ۹ رمضان ۲۲۲ ه ق/۱۵ آگوست ۸۳۷ بدست نیروی‌های افشین فتح و ویران شد. بذ در اشعار شاعران عرب همچون حسین بن ضحاک باهلی، ابو تمام و بُحتری ذکر و توصیف شده است. ابودلف مسعر بن مهلهل خزرجی مهدی بوده‌اند.

جاذبه‌های گردشگری

این قلعه باستانی توسط جنگل ارسباران احاطه شده است و به علت وجود زیبایی‌های طبیعی و ویژگی‌های تاریخی قلعه بابک از مکان‌های دیدنی استان آذربایجان شرقی می‌باشد که سالیانه علاقه‌مندان بسیاری را ره‌سپار این منطقه می‌کند.

قلعه بابک در مرکز تصویر و کوه‌ها و جنگل اطراف آن

نوشابه کولا (280) 300 سی سی

72,000 ریال

آب و هوا

کلیبر دارای آب و هوای معتدل کوهستانی بوده و سراسر منطقه را جنگل‌های تنک و مراتع سرسبز پوشانیده و محل ییلاق عشایر دشت مغان و ارسباران(قره داغ) می‌باشد. این شهرستان تحت تأثیر آب و هوای خزری بوده و اغلب اوقات کوهستان هاای مرتفع را مه غلیظ می‌پوشاند. رود ارس از شمال آن می‌گذرد.

موقعیت جغرافیایی

شهرستان کلیبر با ۳٫۷۰۲ کیلومتر مربع مساحت در ناحیه شمال شرقی استان آذربایجان شرقی واقع شده‌است. این شهرستان از سمت جنوب با شهرستان‌های اهر و ورزقان و از سمت غرب با شهرستان جلفا هم مرز است.

ارتفاعات مهم و پستی و بلندی ها : از لحاظ پستي و بلندي اين شهرستان منطقه اي كوهستاني بوده و رشته كوه اصلي آن با نام قره داغ داراي قلل متعدد با ارتفاعات متفاوت باشد بيشتر قلل اين رشته كوه در دو شهر اهر – كليبر واقع شده و تنها قله سايگرم با ارتفاع 2750 متر در اين شهرستان قرار دارد. قلل ديگر مانند گشت سر (2940 متر) قاضي بلاغ (2700 متر)، شيور (2652 متر)، سارپارق (2860 متر) و زينقالو (2900 متر) در دو شهرستان اهر و كليبر استقرار يافته اند

آثار تاریخی و اماکن دیدنی

قره وانلو:این روستا یکی از متمدن ترین روستاهای باستانی کشور محسوب می شود.

قلعه بابک: یا جمهور. مرکب از قلعه و قصر. بر فراز قله کوهستان به نام قیز قلعه سی در ارتفاع ۲۶۰۰ متری در غرب کلیبر واقع است.

قلعه پیغام: این قلعه در ۱۰ کیلومتری جنوب کلیبر در نزدیکی روستای پیغام بر بالای کوهی که از سه طرف آن پرتگاه است و رود بزرگ کلیبر از پای این کوه می گذرد قرار گرفته است . از ساختمانهای قلعه و دیوار آن آثار کمی باقی مانده است و حفاران و دزدان آثار باستانی همه چیز را تخریب کرده اند .مصالح به کار رفته در برج باروها و سیستم نگهداری آی و آب انبار مشابه قلعه بذ و قلعه آوارسین می باشد . باستان شناسان تاریخ این قلعه را به دوران قبل از اسلام و اشکانیان نسبت داده اند .این قلعه بر تمامی راههای ورودی و خروجی شهر تسلط داشته و تنها راه قدیم و جدید از کنار آن می گذرد .همان طور که از اسم این قلعه بر می آید وظیفه آن نگهبانی در درب ورودی شهر باستانی بَر یا کلیبر کنونی بوده است

قصر وینه: روستای وینه مرکز دهستان منجوان است که طبیعت بسیار زیبا و خاطره انگیز دارد. در ورودی ده بر بلندی کوهی که به رود ارس و قسمت قره باغ و راه اصلی کنار ارس تسلط دارد خرابه های قلعه وینه به چشم می خورد .قصر باشکوه کانتور متعلق به ارمنی ثروتمندی به نام طومانیانس بوده (دوران قاجاریه ) که محل نگهداری غلات و احشام و همچنین محل زندگی در اطاقهای متعدد به چشم می خورد . قصر کانتور در دو طبقه و از سنگهای تراشیده شده به شکل مربع ساخته شده است . تاریخ ساخت یا تعمیر آن در سر درب ورودی سال ۱۹۰۷ میلادی را نشان می دهد . ساختمان این بنا شباهت زیادی به کلیسای سنت استپانوس در جلفا دارد و بی شک قسمتی از ساختمان به عنوان کلیسا کاربری داشته است .

پل های خداآفرین: یکی از آثار قدیمی و مهم شهرستان کلیبر پل های قدیمی و تاریخی خداآفرین می باشد . در نزدیکی شهر خمارلو دو پل قدیمی به چشم می خورد که یکی خراب شده ولی دیگری تعمیر شده است و هنوز هم برای پیاده قابل استفاده است . طول پل سالم ۱۶۰متر است که ۱۲۰ متر متعلق به ایران و ۴۰ متر متعلق به جمهوری آذربایجان است . محل پل ها تنگ ترین معابر رود ارس می باشد که بستر سنگی دارد ولی سایر جاهای محل عبور رود آهکی و نرم است که در آن زمان برای ساختن پل توانایی و امکانات نداشتند . در کتاب های تاریخی آمده است که اعراب نیز برای فتح قفقاز از پل ها استفاده کرده اند . همچنین پادشاهان امرای زیادی در طول تاریخ آن را تعمیر کرده و ازآن استفاده کرده اند که از جمله آ ن پادشاهان : الجایتو سلطان – شاه خدابنده – آقا محمدخان قاجار – جلال الدین ملکشاه و …

مسجد جامع کلیبر: مسجد جامع کلیبر در مرکز شهر قرار دارد . طول بنا ۵۰ متر عرض آن ۳۰ متر می باشد مسجد دارای گنبدی بزرگ است که در گذشته مناره ای به ارتفاع ۴۵ متر و قطر ۱۷ متر داشته که تا سال ۱۳۳۰ شمسی پابرجا بوده . این مناره به علت بمباران روس ها در شهریور ۱۳۲۰ آسیب دیده و در سال ۱۳۳۰ فرو ریخته است .در وسط این مسجد درخت داغداغان تنومندی رشد کرده و سر از وسط مسجد بیرون برآورده بود که در سال ۱۳۴۰ شمسی توسط امناء مسجد معدوم شده است .

قصر آئینه لو: از دیگر جاذبه های تاریخی و مهم و جذاب شهرستان قصر آئینه لو می باشد . این قصر در ته یکی از دره ها در روستای آئینه لو قرار دارد این قصر به ثروتمند معروف ارمنی دوران قاجاریه (طومانیاس) بوده است .از ساختمان با عظمت آن امروزه چیزهای زیادی باقی نمانده است . بنای نیمه سالم و باقی مانده این عمارت که در جهت شمال جنوب ساخته شده است در حدود ۱۲*۲۰ متر می باشد که قسمت جنوبی آن از در اصلی تا جنوب ۵/۶ متر می باشد این ساختمان ۳ طبقه یعنی (قسمت جنوبی) سه طبقه ولی بقیه ساختمان ها ۲ طبقه می باشد . نامگذاری این قصر به نام آئینه لوبه خاطر سقف فلزی و درخشندگی بیش از حد آن بوده و چون مردم برای اولین بار شاهد این چنین سقفی می شدند آن را آئینه لو نامیدند

مقبره شاه قاسم: در صد کیلومتری تپه معروف نادری و در نزدیکی روستای پیره لر به فاصله ۵۰ کیلومتری کلیبر مقبره شاه قاسم بنا شده که گویند برادر حضرت رضا(ع) است.

قلعه دره سی

قلعه دره سی در ۳ کیلومتری جنوب غرب شهرستان در جوار سپهر حماس قلعه بذ قرار دارد . در این مکان علاوه بر سر سبزی و خرمی آبشار های بلند از آب چشمه های کوهستانهای بذ وجود دارد که همه کس را بیشتر شیفته خود می سازد . روح نوازی انواع پرندگان کوچک و بزرگ در دل جنگل در شب و روز نوازشگر گوش گردشگران عزیز می باشد . این تفرجگاه محل زندگانی پرندگانی مانند کبک و پرندگان شکاری مانند شاهین و همین طور پرندگان خوش الحال می باشد که هر ساله پذیرای هزاران هزار میهمان داخلی و خارجی با طبیعت خود می باشد .

اخیرا در این منطقه عملیات اجرایی ساخت تله کابین و مجتمع تفریحی آغاز شده است. این مجموعه بسیار گسترده از بخشهای متنوعی مانند مجموعه تله کابین گردشگری، مجموعه رستوران های سنتی و مدرن، مجموعه اقامتی، مجموعه تفریحی و شهربازی، مجموعه ورزشی، مجموعه دهکده تندرستی، مجموعه شهرک سینمایی و رصدخانه، مجموعه باغ گل، باغ وحش، باغ پرندگان، پارک طبیعت، مجموعه خدمات عمومی و تجاری و فضاهای عمومی تشکیل شده است که در فازهای مجزا و زمان بندی های تعیین شده، اجرا خواهند شد

اقتصاد

فعاليت اقتصادي در داخل شهر بيشتر اختصاص دارد به بخش خدمات شهري. با توجه به موقعيت قرارگيري شهرستان كه از چهار طرف بوسيله كوههاي بزرگ محاصره شده است لذا زمين و سطح مناسب براي كشاورزي بسيار كم مي باشد و كشاورزي بيشتر به صورت ديمي صورت مي گيرد

کشاورزی

بخش كشاورزي شامل گروه هاي عمده فعاليت كشاورزي، شكار و جنگلداري است كه در سطح شهرستان اين بخش حدود 50 درصد از شاغلين را بخود اختصاص داده است. درآمد بخش كشاورزي معمولاً از درصد پايين برخوردار بوده به طوري كه اغلب روستائيان براي كسب درآمد بيشتر و استفاده از امكانات رفاهي به شهر مهاجرت مي كنند. منطقه به خاطر جنگلي بودن و حيواناتي كه در آن هست مردم را به سوي جنگلداري و كسب درآمد از جنگل و شكار هدايت مي كند.

صنعت

اين بخش شامل استخراج معدن، صنعت تامين برق، گاز، آب رساني مي باشد كه در اين بخش بيشترين تعداد شاغلین مربوط به كارگران ساختمان اعم از كارگر ساده، فني و معمار است. بعد از آن صنعت يا ساخت وسايل و تعمير است. در قسمت صنعت تامين گاز، آب و برق شاغلين به تخصصهايي همانند لوله كشي آب، تامين گاز و تامين برق مشغول هستند.

نوشابه کولا (280) 300 سی سی

72,000 ریال